Krijg je voor of tijdens je sollicitatie een assessment voorgeschoteld? Geen paniek, dat lijkt ingewikkelder dan het is. Als je eenmaal weet wat het is, uit welke onderdelen het bestaat en welke tips je kunt gebruiken, ga vast met een stuk meer zelfvertrouwen je sollicitatie assessment in.
Wat is een assessment?
Of je nu wel of niet eerder van een assessment hebt gehoord: tijdens een sollicitatie wordt dit onderzoek steeds gebruikelijker. Een assessment vindt meestal voor of tijdens het tweede sollicitatiegesprek plaats. Aan de hand van verschillende opdrachten en tests wil de werkgever zien of je daadwerkelijk over de juiste kennis, vaardigheden en eigenschappen voor de functie beschikt.
Meestal neemt een assessmentbureau het sollicitatie assessment af voor de organisatie waar je solliciteert. Dit onderzoek is vaak behoorlijk uitgebreid en neemt daarom soms een hele dag in beslag. De werkgever kan er ook voor kiezen om je slechts één of enkele opdrachten of tests te laten maken, al is er dan officieel geen sprake van een assessment. De resultaten worden vaak tijdens het tweede gesprek of achteraf (telefonisch) met je besproken.
Soorten assessments
Organisaties zetten assessments in voor verschillende doelen, onder andere als onderdeel van een sollicitatieprocedure. Daarom zijn er ook verschillende typen assessments. Een overzicht:
- Selectieassessment. Tijdens een sollicitatie test dit assessment of je past bij wat de baan vraagt.
- Ontwikkelassessment. Dit assessment bekijkt wat je goed kunt, wat je nog kunt leren en hoe je in de toekomst kunt groeien.
- Loopbaanassessment. Hiermee wordt onderzocht welke functie, binnen of buiten je huidige werk, het beste bij je past.
- Managementassessment. Deze test kijkt of je het in je hebt om een goede leider of manager te zijn, of je nu al in het bedrijf werkt of daarbuiten.
Tijdens je sollicitatie kom je het selectieassessment het vaakst tegen.
Onderdelen assessment
Een assessment bij een sollicitatie is niet altijd hetzelfde. De inhoud is namelijk afhankelijk van wat de organisatie belangrijk vindt voor de specifieke functie. Voor een baan in de financiële wereld is cijfermatig inzicht bijvoorbeeld belangrijk, terwijl je voor een managersfunctie leidinggevende vaardigheden nodig hebt. We zetten een aantal voorbeelden van assessment onderdelen bij je sollicitatie op een rij:
Capaciteitentest
Dit worden ook wel intelligentietests genoemd. Deze tests bevatten verschillende opdrachten die bestaan uit beelden, woorden en getallen. Voorbeelden van capaciteitstesten die je kunt verwachten bij je sollicitatie zijn:
- cijferreeksen;
- analogieën;
- syllogismen;
- figuurreeksen;
- ruimtelijk inzicht;
- hoofdrekenen;
- redactiesommen.
Het is een goed idee om dit soort intelligentietests te oefenen als je bij je sollicitatie een assessment verwacht. Je bent dan alvast bekend met de manier van vragen stellen.
Persoonlijkheidstest
Meestal bestaat een persoonlijkheidstest voor een sollicitatie uit vragenlijsten met stellingen over gedragingen of meningen. Jij moet hierin aangeven in hoeverre deze uitspraken van toepassing zijn op jou of in hoeverre je het met de stelling eens bent. Er zijn in principe geen goede of foute antwoorden, maar wel wel eerlijke of oneerlijke antwoorden. Aan de hand van het beeld van jouw persoonlijkheid dat uit de test komt, kijkt de werkgever of jij goed in de organisatie past.
Praktijksimulatie
Met deze sollicitatie assessment onderdelen wordt gekeken hoe je in bepaalde situaties reageert, hoe je communiceert en hoe je problemen oplost. Dat gebeurt bijvoorbeeld met de volgende tests:
- Post-bak. Bij deze test krijg je een reeks documenten, van korte memo’s tot belangrijke strategische stukken. Jouw taak is om deze te ordenen op basis van urgentie en belangrijkheid.
- Tweegesprek. Je voert een gesprek met een acteur die een specifieke rol speelt. De aard van dit gesprek kan variëren. Denk aan een situatie met een ontevreden klant, een verkoopgesprek of een functioneringsgesprek, afhankelijk van de baan waarop je solliciteert.
- Fact finding. Er wordt een probleem of situatie aan je voorgesteld, maar er ontbreken gegevens. Het is jouw taak om tijdens een gesprek alle nodige informatie op tafel te krijgen.
- Presentatie. In deze test bereid je in korte tijd een presentatie voor. Misschien moet je een van de eerder gemaakte opdrachten presenteren of ligt er al iets voor je klaar.
- Groepsdiscussie. In een groep met andere kandidaten krijg je een probleem voorgeschoteld. Samen zoeken jullie naar oplossingen.
Case interview
In dit onderdeel van de sollicitatie bespreek je een business case uit de praktijk. Vaak gebeurt dit bij bedrijven waar strategisch denken en probleemoplossend vermogen belangrijk zijn, bijvoorbeeld bij banken en strategy consultants. De case gaat bijvoorbeeld over de overname van een concurrent of strategieën om een winstdaling om te buigen. Het doel? Zien hoe je informatie analyseert, verbanden legt en problemen aanpakt. Enkele tips voor een case study interview zijn om hardop te denken, vragen te stellen als je vastloopt en gestructureerd te werk te gaan.
Tips voor je assessment
Heb je nog wat zenuwen voor het assessment bij je sollicitatie? Volg deze tips, dan zit het met de voorbereiding wel goed. Meer kun je niet doen.
Tip 1. Ontdek welke soort testen je bij je sollicitatie krijgt
Het is altijd goed om te weten welke testen bij het assessment komen kijken. Je weet dan wat je bij je sollicitatie te wachten staat en misschien kun je sommige onderdelen al oefenen. Meestal informeren bedrijven je vooraf middels een briefing. Dat is zeker het geval als een assessment een standaardprocedure is. Krijg je van tevoren geen info? Ga er dan zelf achteraan.
Tip 2. Herlees de vacature
Neem de functieomschrijving nog eens door. Hieruit valt vaak het type kandidaat te filteren dat het bedrijf zoekt. Haal er bijvoorbeeld persoonlijkheidseigenschappen uit die belangrijk zijn en kijk hoe deze te vertalen zijn naar voorbeelden uit jouw carrière.
Tip 3. Oefen het assessment
Waarom het resultaat aan het toeval overlaten als je bepaalde onderdelen al kunt trainen? Oefen bijvoorbeeld met opdrachten uit de capaciteitentest. Er zijn verschillende websites met kleine testen, zo kun je sommige opdrachten van het assessment bij je sollicitatie alvast online oefenen.
Tip 4. Blijf jezelf
Speel geen toneel bij vragen over je persoonlijkheidseigenschappen, ervaring, drijfveren of rol binnen een team. Kies voor het antwoord dat bij je past en ga niet alleen voor de antwoorden waarvan je denkt dat de organisatie die wil horen. Vroeg of laat val je door de mand en met eerlijkheid kom je het verst.
Tip 5. Stel vragen tijdens je sollicitatie assessment
Wees niet bang om vragen te stellen als iets niet duidelijk is. Dit toont niet alleen je interesse, maar laat ook zien dat je grondig en gedetailleerd te werk gaat. Een win-winsituatie dus.
Tip 6. Stel na afloop vragen over de uitslag
Je assessmentuitslag zal waarschijnlijk bestaan uit allerlei grafieken en cijfers. Snap je het niet? Geen zorgen, vraag om uitleg. Dit is jouw rapport, en je hebt het recht om te weten wat het betekent.
Tip 7. Begin goed uitgerust aan het assessment
Dit klinkt logisch, maar vergeet niet om uitgerust aan het sollicitatie assessment te beginnen. Stap fris het assessment in, want dan presteer je nu eenmaal beter.