Dat ouders recht hebben op verlof na de bevalling weten de meeste mensen wel, maar ouderschapsverlof is veel minder bekend. Dit verlof geeft jonge ouders recht op extra vrije uren tot hun kind 8 jaar oud is. Een fijne regeling, want zo kun je meer tijd met je kind doorbrengen mét behoud van je contracturen. Hoe de regeling ouderschapsverlof precies in elkaar steekt, leggen we in dit artikel uit. Zo kom je er bijvoorbeeld achter of ouderschapsverlof betaald of onbetaald is, wat de voordelen zijn en aan welke voorwaarden je moet voldoen. Zo kun je daarna zelf bepalen of je wel of geen gebruik wilt maken van deze regeling en hoe je de uren eventueel in gaat zetten.
Wat is ouderschapsverlof?
Naast zwangerschapsverlof voor kersverse moeders en vaderschapsverlof of partnerverlof voor de vader van het kind of de partner van de moeder, is er ook nog ouderschapsverlof. Dankzij deze regeling kunnen jonge ouders na de geboorte tijdelijk minder werken om meer tijd met hun gezin door te brengen. Beide ouders krijgen maximaal 26 keer het aantal uren dat zij per week werken aan verlof. In tegenstelling tot het verlof rondom de geboorte, kun je ouderschapsverlof opnemen totdat je kind 8 jaar oud is. Dit verlof is in principe onbetaald.
Hoe werkt ouderschapsverlof?
Het ouderschapsverlof, een bijzondere vorm van verlof uit de Wet Arbeid en Zorg, geeft je als ouder recht op 26 keer het aantal uren dat je wekelijks gemiddeld werkt aan verlof. Je krijgt dit verlof voor elk kind, ook voor adoptie-, pleeg- en stiefkinderen die bij je wonen, en bij een tweeling heb je recht op het dubbele aantal uren. Op onze pagina over ouderschapsverlof berekenen lees je hier meer over. Als je besluit om gebruik te maken van het ouderschapsverlof, wat niet verplicht is, neem je dit verlof op bij je werkgever. Hij mag je aanvraag niet weigeren, maar mag je wel vragen het verlof anders in te roosteren als hij daar een goede reden voor heeft. Tijdens je verlof krijg je in principe niet doorbetaald. Lees hieronder meer over ouderschapsverlof aanvragen en opnemen.
Wat zijn de voordelen van ouderschapsverlof?
Ouderschapsverlof is (vooralsnog) een vorm van onbetaald verlof. Financieel gezien is deze regeling dus niet erg aantrekkelijk, maar er zitten wel andere voordelen aan ouderschapsverlof:
- Meer tijd met je gezin. Natuurlijk is het belangrijk dat je financieel rond kunt komen, maar het is ook veel waard om meer tijd met je jonge gezin door te brengen. Ouderschapsverlof biedt je die mogelijkheid.
- Betere balans tussen werk, gezinsleven en vrije tijd. Wat bijvoorbeeld de kans op stress en een burn-out verkleint.
- Je behoudt het recht op je oude contracturen. Je hoeft bij ouderschapsverlof geen officiële urenwijziging aan te vragen. Hierdoor kun je na het verlof zonder problemen weer meer gaan werken (en verdienen).
- Je pensioenopbouw loopt mogelijk door. Afhankelijk van je pensioenregeling bouw je mogelijk gewoon pensioen op tijdens je verlof.
Is ouderschapsverlof betaald of onbetaald?
In principe word je tijdens het ouderschapsverlof niet doorbetaald, tenzij er in je cao andere afspraken over zijn gemaakt. In dat geval kan het dat je werkgever je loon (gedeeltelijk) doorbetaalt tijdens je verlof.
Is ouderschapsverlof betaald of onbetaald?
De regeling ouderschapsverlof gaat veranderen. Vanwege een nieuwe Europese richtlijn krijgen Nederlandse ouders recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof. Je kunt deze doorbetaalde weken alleen voor de eerste verjaardag van het kind opnemen. De nieuwe regeling gaat op 2 augustus 2022 in. Nederland kiest niet voor volledige doorbetaling, maar voor 50% van het dagloon. De werkgever kan er zelf voor kiezen om meer te betalen. Ouders kunnen in de nieuwe situatie de overige 17 weken nog steeds opnemen als onbetaald ouderschapsverlof. Dit blijft mogelijk tot de 8ste verjaardag van het kind.
Wie betaalt ouderschapsverlof?
Meestal niemand, omdat het in principe geen vorm van betaald verlof is. Als je werkgever kiest voor (deels) betaald ouderschapsverlof, bijvoorbeeld omdat dit in de cao staat, betaalt hij dit zelf. Vanaf augustus 2022 betaalt de overheid 50% van het dagloon tijdens dit verlof. Als werknemer ontvang je dit in de vorm van een uitkering via het UWV.
Wat kost ouderschapsverlof?
Wanneer je onbetaald ouderschapsverlof opneemt, lever je vanzelfsprekend een deel van je salaris in. Ook bouw je tijdens je verlof geen vakantiedagen op, en mogelijk ook geen pensioen. Als je inkomen onder het sociaal minimum daalt, heb je onder voorwaarden recht op bijstand. Je lagere inkomen kan er ook voor zorgen dat je recht hebt op (meer) toeslagen, zoals kinderopvangtoeslag, zorgtoeslag en huurtoeslag. Geef daarom op tijd door aan de Belastingdienst dat je inkomen wijzigt.
Heb ik recht op ouderschapsverlof?
Er zijn meerdere regels omtrent ouderschapsverlof die bepalen of je er recht op hebt. De belangrijkste voorwaarden:
- Je bent de biologische ouder van het kind of de verzorger van een adoptiekind, pleegkind of stiefkind.
- Het kind is niet ouder dan 8 jaar.
- Als je de verzorger bent, moet het kind op jouw adres staan ingeschreven.
Er worden geen eisen gesteld aan je contract. Zo maakt het niet uit hoe lang je al bij je werkgever werkt en of je een tijdelijk of een vast contract hebt.
Wanneer je recht op ouderschapsverlof hebt, krijg je maximaal 26 keer het aantal uren dat je per week werkt aan verlof. Dit geldt voor allebei de ouders. Als je meerdere kinderen onder de 8 jaar hebt, kun je meer verlof aanvragen.
Hoe lang heb je recht op ouderschapsverlof?
Tot je kind 8 jaar oud is. Je hoeft dit verlof dus niet meteen na de geboorte op te nemen, maar kunt het over een langere periode verdelen. Hieronder lees je meer over de mogelijkheden wat het opnemen van ouderschapsverlof betreft.
Ik heb ouderschapsverlof en ben ziek, hoe zit dat?
Als je ziek wordt tijdens je ouderschapsverlof loopt het verlof in principe gewoon door zoals je dat met je werkgever hebt afgesproken. Dit geldt ook als je ziek bent door zwangerschap of bevalling. Je krijgt alleen de uren betaald die je normaal ook zou werken. Bij langdurige ziekte, zwangerschapsverlof en bevallingsverlof kun je ervoor kiezen om het ouderschapsverlof stop te zetten. Het verlof heeft geen gevolgen voor de eventuele aanvraag van een ziekte- of werkloosheidsuitkering.
Hoe kan ik ouderschapsverlof aanvragen?
Wil je ouderschapsverlof opnemen? Meld dit dan minstens 2 maanden van te voren schriftelijk aan je werkgever. Geef hierbij aan:
- op welke datum het verlof ingaat;
- hoeveel uren je wilt opnemen;
- op welke werkdagen je verlof wilt;
- hoe lang de verlofperiode duurt.
Je werkgever mag je aanvraag voor ouderschapsverlof niet weigeren als je aan de voorwaarden voor het verlof voldoet. Wel kan hij je vragen om het verlof anders in te delen als de organisatie waarvoor je werkt nadelige gevolgen ondervindt van jouw afwezigheid.
Hoe kan ik het ouderschapsverlof opnemen?
Volgens de Rijksoverheid mag je ouderschapsverlof naar eigen inzicht opnemen. Je bepaalt dus zelf hoe en wanneer je dat doet. Enkele mogelijkheden:
- Je neemt het verlof in één keer op als aaneengesloten weken. Zo kun je ongeveer een half jaar fulltime thuis bij je kind zijn.
- Je werkt het eerste jaar één dag per week minder. Je neemt dan wekelijks 8 uur ouderschapsverlof op, waardoor je in plaats van bijvoorbeeld 32 uur nog maar 24 uur werkt. Je houdt in deze situatie nog uren over die je later kunt gebruiken.
- Je gebruikt het ouderschapsverlof om een mooie reis te maken voordat je kind leerplichtig is.
Je mag het ouderschapsverlof opnemen in delen. Daarbij geldt wel de regel dat je het verlof opsplitst in maximaal 6 delen van minimaal 1 maand. Ouderschapsverlof is dus niet bedoeld om af en toe een willekeurige dag vrij te nemen.
Houd er rekening mee dat je werkgever niet akkoord hoeft te gaan met de door jou gekozen indeling. Als het bedrijf nadelige gevolgen ondervindt van jouw verlof, kunnen jullie samen kijken naar een indeling waar beide partijen blij mee zijn. Het kan ook dat er in je cao voorwaarden staan met betrekking tot de manier waarop je het ouderschapsverlof mag opnemen.
Kan ik het ouderschapsverlof stopzetten?
Je kunt je ouderschapsverlof stopzetten of onderbreken bij zwangerschaps-, bevallings- adoptie- of pleegzorgverlof, of bij onvoorziene omstandigheden. Dat is bijvoorbeeld als je partner werkloos raakt, de kinderopvang plek heeft voor je kindje, je langdurig ziek bent of je gaat verhuizen en meer inkomen nodig hebt. In het geval van zwangerschaps-, bevallings-, adoptie- of pleegzorgverlof mag je werkgever je verzoek niet weigeren, bij een onvoorziene situatie alleen als hij daar een zwaarwegende reden voor heeft.
Als je je ouderschapsverlof wilt stopzetten, moet je dit schriftelijk aanvragen bij je werkgever. Wordt je verzoek geaccepteerd, dan gaat de wijziging binnen 4 weken in. Je behoudt je recht op het overgebleven ouderschapsverlof. Tenzij je verlof voor 1 januari 2015 is ingegaan, dan vervalt je verlof als je het onderbreekt of stopt.
Ouderschapsverlof nieuwe baan
Als je van baan verandert, kan je nieuwe werkgever vragen of je al ouderschapsverlof hebt opgenomen bij je vorige werkgever(s). Vraag bij je vorige werkgever een verklaring aan waaruit blijkt op hoeveel ouderschapsverlof je nog recht hebt. Je werkgever is verplicht je deze verklaring te geven als je daar om vraagt.
Ben je nog op zoek naar een nieuwe baan? Misschien vind je ’m wel tussen onze vacatures.