De laatste tijd ben je vermoeid, gespannen en je slaapt slecht. Op werk maken de kleinste fouten jou bijna aan het huilen. Het gestresste gevoel gaat maar niet weg en lijkt zelfs steeds erger te worden. Herken je dit? Het zouden zomaar tekenen van een burn-out kunnen zijn. Het eerste advies dat je overal leest is rust nemen. Maar hoe zit het nou als je dreigt een burn-out te krijgen en gewoon naar werk moet? En wanneer heb je een burn-out en wanneer is het ‘gewoon vermoeidheid’? In dit artikel vind je alle informatie over kenmerken van een burn-out. Ook vertelt Jobbird je wat je moet doen als je een burn-out hebt en moet werken, en geven we tips over wat te doen bij een burn-out.
Wat is een burn-out?
Om bij het begin te beginnen: wat is een burn-out nou precies? Je hoort de term vaak in combinatie met overspannen, werkstress of werkdruk, maar toch is het niet allemaal hetzelfde. Je kunt een burn-out zien als de allerlaatste fase bij stressklachten. Als alles geëscaleerd is, van moe zijn, naar stress en nog verder dan overspannen, dan ben je in een burn-out beland en vaak komt dit deels door werk.
Oorzaak van een burn-out op werk
De aanname dat de oorzaak van een burn-out puur en alleen druk op werk is, is echter niet de volledige waarheid. In het begin ben je gestrest en vermoeid, inderdaad vaak vanwege opstapelende stressvolle situaties op werk. Denk bijvoorbeeld aan een zware deadline voor een groot project, of nieuwe collega’s die begeleid moeten worden. Als je niet genoeg rust neemt om hiervan te herstellen, kun je in een neerwaartse spiraal terechtkomen. Vermoeidheid wordt stress, en wanneer jouw lichaam de stress blijft vasthouden, raakt jouw stresssysteem ontregeld. Dat betekent losgeslagen hormonen en een brein en lichaam die het niet goed meer doen. Dit zijn burn-out kenmerken.
Burn-out symptomen
Het kan soms lastig zijn om het verschil te zien tussen een burn-out en stress, of dat nou bij jezelf of een collega op werk is. Dus hoe herken je nou precies een burn-out? We sommen even kort de symptomen van een burn-out op.
- vermoeidheid;
- onrustige slaap;
- concentratieproblemen;
- gevoelens van stress en machteloosheid;
- vergeetachtigheid;
- overgevoeligheid;
- last van prikkels.
Hierbij geldt ook:
- Dagelijkse bezigheden worden moeilijk uitvoerbaar vanwege deze klachten.
- Deze klachten duren al constant langer dan zes maanden.
Wil je meer lezen over de symptomen van een burn-out? Of vraag je je af: heb ik een burn-out en vertoon ik symptonen? Er is veel goede informatie over burn-out kenmerken én verschillende zelftests te vinden op websites van bijvoorbeeld Stichting Burnout en Stichting Mirro.
Hoe voorkom je een burn-out op werk?
Voel jij je al een tijdje gestrest en vertoon je signalen van een burn-out? Ben je bang om in een burn-out terecht te komen en daardoor problemen te krijgen met werk? Geen zorgen, het is nog niet te laat om er weer bovenop te krabbelen. Maar hoe voorkom je nou een burn-out op werk? Jobbird heeft een aantal tips voor je op een rijtje gezet om dat stresssysteem weer op peil te krijgen voordat het te laat is.
Tip 1: Pak die rust
We kunnen het niet vaak genoeg zeggen: rust is alles. Dus heb jij een zware week achter de rug op werk? Ga dan niet langer door op de vrijdagavond, en plan geen fysiek of emotioneel zware dingen in het weekend. Neem de ruimte om jouw lichaam en geest écht te ontspannen en voorkom zo een burn-out.
Tip 2: Houd een regelmatig slaapritme aan
Bij rust nemen hoort ook goed slapen. Dat is niet altijd even makkelijk, maar de eerste stap is om een ritme aan te houden, en dus lekker op tijd naar bed te gaan. Daarbij hoort trouwens ook dat je de beeldschermen een uurtje voor je je bed in duikt uit moet zetten. Misschien een overgebruikte tip, maar het helpt écht. Dan sta je de volgende dag fris op om weer aan het werk te gaan.
Tip 3: Nee is nee
Grenzen stellen is moeilijk, dat weten we allemaal. Toch is het belangrijk om deze aan te geven, voor jezelf én voor jouw collega’s en manager. Dus als je voelt dat je iets niet aan kunt, zeg dat dan. Het is beter om even wat minder werk te doen dan dat je straks een burn-out riskeert en helemaal niet meer kunt functioneren. Want daar wordt niemand gelukkig van.
Tip 4: Vind rust in een ochtendritueel
Een ochtendritueel, helpt dat echt? Jazeker. Je wordt rustig van het doen van herhalende en vertrouwelijke handelingen als je brein net is opgestart. Sta je haastig op, dan ben je de rest van de dag chaotisch en onrustig. Neem dus je tijd in de ochtend, en sta voortaan een half uur eerder op zodat je niet hoeft te stressen.
Tip 5: Beweeg en vang zonnestralen
Hét medicijn om je goed te voelen? Beweging en zon. Beide doen echt wonderen. Dus las tussen de middag een half uurtje in om even een rondje te lopen. Is het mooi weer, dan heb je meteen een win-win.
Tip 6: Neem een les yoga of mindfulness
Zweverig? Nee, hoor. Yoga en mindfulness helpen enorm bij het vinden en vasthouden van jouw innerlijke rust. Misschien is het wel iets voor jou, dus kijk eens rond naar mogelijkheden voor proeflessen bij jou in de buurt.
Burn-out en werk: wat moet je regelen?
Ben je helaas toch in een burn-out terecht gekomen en ben je nog aan het werk? Het is heel belangrijk om zo snel mogelijk ruimte te creëren voor jouw rust. Inderdaad: dat betekent dat je tijdelijk moet stoppen met werken. Een heftige burn-out en werk gaan namelijk niet samen.
Stap 1: Ziekmelden bij een burn-out
De eerste stap is logischerwijs dat jij je moet ziek melden, maar hoe doe je dat nou bij een burn-out? Het is belangrijk om open te zijn. Verzin dus geen smoesje (‘ik heb griep’), maar vertel jouw manager duidelijk waarvan je last van hebt: vermoeidheid en extreme stress waardoor jij lichamelijk en geestelijk niet meer jouw werk goed kunt verrichten.
Stap 2: Gesprek met de bedrijfsarts
Nadat je voor langere tijd ziek bent gemeld, is de volgende stap een gesprek met de bedrijfsarts of arbo-arts over jouw situatie. Het lastige is dat niet alle bedrijfsartsen een burn-out op dezelfde manier begrijpen. Een algemene misvatting over een burn-out is dat de klachten puur emotioneel en psychologisch zijn. Maar er zijn juist ook hevige lichamelijke klachten: je bent vermoeid en je brein werkt niet goed. Deze klachten zorgen er juist meestal voor dat jij niet meer kunt werken. Benadruk deze specifieke klachten dan ook tijdens een gesprek met de bedrijfsarts. Op deze manier zal hij of zij inzien dat jij inderdaad niet in staat bent om met de burn-out en jouw werk gewoon door te gaan. Bekijk ook eens deze tips over een gesprek met de bedrijfsarts over een burn-out van het CSR Centrum.
Stap 3: Ziektewet en herstel
Naar aanleiding van het gesprek met de bedrijfsarts bepaalt het UWV of jij in de ziektewet komt vanwege de burn-out. Ook wordt er bepaald wat jij wel en niet nog kan doen, en wanneer je waarschijnlijk weer kunt gaan werken na jouw burn-out. Samen met de bedrijfsarts maak jij een plan voor jouw re-integratie. Blijf open over hoe jij je lichamelijk en emotioneel voelt. Als het nog niet gaat, wees dan eerlijk. Bij een burn-out is hoe lang je niet gaat werken sterk namelijk verschillend per persoon.
Stap 4: Terugkeer op de werkvloer
Ben je uiteindelijk voldoende hersteld van jouw burn-out en kun je weer aan het werk gaan? Dat is goed nieuws, maar start wel rustig op. Neem één taak tegelijk op je, geef duidelijk je grenzen aan en bouw langzaam aan je uren op als daar de ruimte voor is. Wees niet te streng voor jezelf als het niet meteen goed gaat, want het kost tijd om er weer helemaal bovenop te komen na een burn-out.
Wat te doen bij een burn-out: 3 tips
Je hebt de diagnose van een burn-out gekregen en gaat tijdelijk niet meer aan het werk. Wat kun je zelf doen om te herstellen van jouw burn-out? Lees hieronder onze tips over wat te doen bij een burn-out.
Tip 1: Accepteer jouw situatie
Misschien makkelijker gezegd dan gedaan, maar de eerste stap is om te accepteren dat je ziek bent en hulp nodig hebt bij jouw burn-out. Dat is lastig, want het liefst wil je waarschijnlijk gewoon doorgaan en zo snel mogelijk herstellen, maar dat werkt vaak averechts. Hoe harder je jezelf forceert, hoe langer de burn-out duurt en hoe langer je niet aan het werk kunt.
Tip 2: Slaap veel
Dat klinkt misschien raar, want heel veel slapen lijkt niet goed voor je te zijn. Maar als je eenburn-out hebt is slapen het enige écht goede medicijn. Je lichaam moet namelijk herstellen en nieuwe energie vinden. Dit doet het eigenlijk alleen maar tijdens het slapen. Alle andere activiteiten kosten energie, zelfs al zit je gewoon op de bank een boek te lezen. Betekent dit dan dat je alleen maar moet slapen? Nee, dat is ook weer niet zo. Maar las wel siësta momenten in en stop met jouw activiteiten voordat je moe wordt.
Tip 3: Blijf (rustig) in beweging
Het maken van korte wandelingen is daarvoor perfect. Bouw het op van een kwartiertje tot maximaal een halfuur per dag, net wat jouw lichaam aan kan. Het is namelijk belangrijk dat je naast het rusten wel gewoon in beweging blijft, maar jezelf daar niet bij uitput. Niet gaan trainen of hardlopen dus, maar een korte wandeling of stukje fietsen is perfect. Doe daarbij niet extreem je best, maar ontspan. En naderhand lekker je rust weer nemen.
Wil je meer lezen over onderwerpen gerelateerd aan burn-out en werk? We hebben ook blogartikelen over burn-out en studenten en de bore-out. Ben je hersteld van je burn-out maar wil je liever aan de slag bij een andere werkgever? We hebben genoeg vacatures voor jou op Jobbird staan, dus neem gerust een kijkje.