We hebben allemaal dagelijks wel met spanning te maken, maar wat als je langdurig last hebt van spanning en stress op je werk? Dan zou het zomaar kunnen zijn dat je overspannen bent. Steeds meer werknemers zijn tegenwoordig overspannen of hebben zelfs een burn-out door een te hoge werkdruk. De verwachtingen van onszelf liggen erg hoog en we willen continu blijven leveren. Het is belangrijk om deze situaties te herkennen en naar je lichaam te luisteren, want wanneer ben je nu overspannen? En moet je dan blijven werken of niet? Wij leggen het je uit.
Lees meer over burn-out en werk
Wat is overspannen zijn?
Misschien herken je het wel: de vraag ‘ben ik overspannen?’ spookt al een tijdje door je hoofd. Maar voordat je weet of je overspannen bent, is het belangrijk om te weten wat overspannenheid nu eigenlijk is. Want hoe weet je of je overspannen bent? Als je overspannen bent, heb je al gedurende een langere periode veel stress ervaren met als gevolg dat het verwerken van gebeurtenissen jou veel energie en tijd kost. Het maakt niet uit of dit nu problemen zijn op werk- of privégebied; je staat te lang onder spanning. Functioneren op werk en het uitvoeren van dagelijkse taken gaat je niet meer zo makkelijk af en je hebt het gevoel dat je geen grip meer hebt op de situatie. Duren deze klachten 6 maanden of langer? Dan ben je niet meer overspannen, maar heb je te maken met een burn-out.
Verschil tussen overspannen en burn-out
Maar wat is het verschil tussen een burn-out en overspannen? Eigenlijk is overspannenheid een voorstadium van een burn-out. Als je jezelf jarenlang belast of je overspanning negeert, is een burn-out het (ongewenste) resultaat. Zie het als een batterij die leegloopt. Als je telefoon eenmaal uitvalt omdat de batterij leeg is, duurt het langer om hem weer op te laden en aan te krijgen. Ditzelfde gebeurt er met je lichaam als je jouw klachten negeert. Luister daarom goed naar je klachten en neem de stappen om een burn-out te voorkomen. Daarmee voorkom je dat je voor een langere tijd moet stoppen met werken zodat jouw lichaam de rust krijgt om te herstellen.
Overspannen: wat zijn de symptomen?
Je lichaam geeft je duidelijke signalen dat er iets aan de hand is, als je overspannen bent. Je ervaart lichamelijke, maar ook mentale klachten. Welke symptomen dit precies zijn, hebben we voor je op een rijtje gezet:
- moeheid;
- hoofdpijn;
- slaapproblemen;
- prikkelbaarheid;
- piekeren;
- concentratie- en geheugenproblemen;
- controle of grip verliezen;
- opgejaagd gevoel;
- moeite met dagelijkse bezigheden.
Herken je deze klachten? Trek dan zo snel mogelijk aan de bel bij je werkgever of bedrijfsarts, om een eventuele burn-out te voorkomen.
Overspannen en werk
Vaak is de stress en spanning te herleiden naar jouw werk. Moet je een belangrijke presentatie geven of ben je net begonnen aan een nieuwe baan? Deze situaties leveren allemaal spanning op. Als we het hebben over ‘overspannen door werk’, betekent dit vaak dat je door een hoge werkdruk teveel stress ervaart. Je bent letterlijk overwerkt. Toch hoeft de oorzaak niet direct te liggen bij het werk. Het kan ook een combinatie van oorzaken zijn, bijvoorbeeld dingen die in je privéleven zijn gebeurd. Deze opstapeling aan gebeurtenissen gebeurt in relatief korte tijd. Omdat dit dus in een korte periode gebeurd, is het herstel als je overspannen bent door werk korter dan bij een burn-out.
Nu vraag je je misschien af of je wel of niet moet werken als je overspannen bent. Afhankelijk van jouw situatie, kun je denken aan een herstelperiode van rond de zes weken. Bespreek dit met de bedrijfsarts en laat je adviseren over jouw situatie. Met alleen thuis zitten en rust nemen kom je helaas niet over overspanning heen. Een actieve aanpak is vaak nodig en heeft op de lange termijn een beter effect. Samen met jouw bedrijfsarts leer je jouw situatie te begrijpen en te accepteren. Door deze aanpak leer je signalen eerder op te pikken en zorg je ervoor dat je het in de toekomst anders zou doen.
Overspannen en ziek melden op werk
Als je overspannen bent en werkstress ervaart, mag je je ziek melden voor werk. Je bent niet verplicht om een reden op te geven, maar je werkgever vraagt wel hoe lang je afwezig denkt te zijn. Gun jezelf en je lichaam een paar dagen rust om bij te komen van een stressvolle periode. Denk jij of je werkgever dat je voor een langere periode thuis zal zitten? Dan kan het zijn dat de bedrijfsarts contact met je opneemt om te onderzoeken of je overspannen bent of er iets anders aan de hand is.
Overspannen en toch blijven werken
Voel je je overspannen en wil je toch blijven werken? Als je bepaalde stressfactoren probeert te vermijden, goed slaapt en leert te ontspannen, met begeleiding van een bedrijfsarts of psycholoog is het mogelijk. Toch is het belangrijk om goed naar je lichaam te luisteren en jezelf af te vragen of het verstandiger is om rust te pakken. Voor jezelf, maar ook voor je werkgever. Liever even uitrusten dan een burn-out die op de loer ligt.