Op de werkvloer heb je vast weleens gehoord van de Arbowet of -dienst. Veel mensen associëren het meteen met de ziektewet. Dit heeft natuurlijk wel te maken met de arbo, maar de Arbowet richt zich op veel meer. Maar wat is de betekenis van de Arbowet? Het is een afkorting voor arbeidsomstandigheden. De Arbowet focust onder andere op de veiligheid van je werkomgeving en de gezondheid van de medewerkers. Maar wat staat er precies in de arbo wet- en regelgeving? En wat zijn jouw rechten en plichten als werknemer? Dit en meer vertellen we jou in dit artikel.
Wat staat er in de Arbowet?
De Arbowet verplicht de werkgever om voor een veilige en gezonde werkomgeving te zorgen. Het is een kaderwet, dit houdt in dat hierin alle algemene bepalingen voor arbeidsplekken staan. Bijvoorbeeld arbo richtlijnen voor jouw kantoor werkplek. Het gaat niet gedetailleerd in op specifieke regels, deze staan in het arbobesluit en de arboregeling. In de Arbowet zul je dus geen concrete regels vinden, maar wel de algemene regels.
De Arbowet vormt de basis voor de bedrijfsgezondheidszorg. Het arbobeleid van jouw werkgever wordt meestal bepaald door de branche of de specifieke werkgever zelf. Check bij jouw werkgever hoe zij invulling hebben gegeven aan de Arbowet.
Dit zijn de Arbowet regels voor de werkgever:
- De werkzaamheden die uitgevoerd worden mogen geen negatief effect hebben op de gezondheid of veiligheid van de werknemers.
- Monotoon werk moet zo veel mogelijk voorkomen worden.
- Werknemers moeten voorgelicht worden over het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen, maar ook over gedrag op de werkvloer.
- Alle werknemers moeten toegang hebben tot een bedrijfsarts.
- Er moet ten minste één preventiemedewerker zijn. Die werkt samen met de bedrijfsarts aan het faciliteren van een gezonde en veilige werkomgeving.
- De werkgever moet een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) opstellen als basis voor het arbobeleid. Hierin staan alle arbeidsrisico’s binnen het bedrijf.
- Er moet een Plan van Aanpak opgesteld zijn. Hier vind je alles wat een bedrijf doet om risicovolle situaties te voorkomen.
De volgende verplichtingen heeft de werknemer volgens de Arbowet:
- Werk mee aan de trainingen over arbeidsveiligheid.
- Gebruik arbeidsmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen volgens de protocollen.
- Licht de werkgever in als je een gevaarlijke situatie opmerkt en werk mee aan het voorkomen van gevaarlijke situaties.
Arboregels
Ben je op zoek naar arboregels voor een specifiek onderwerp? Hieronder hebben we een aantal onderwerpen op een rijtje gezet:
- Werken op hoogte. Volgens de Arbowet mag er alleen gewerkt worden op hoogte wanneer je werkplek voldoet aan strenge veiligheidsregels. De kans om valgevaar moet minimaal zijn. Er moet bijvoorbeeld hekwerk aanwezig zijn, waardoor je niet gemakkelijk kunt vallen. Ook mogen er geen gaten in de werkvloer zijn en moeten de steigers en trappen stabiel zijn en niet overbelast worden.
- Pauzes en rust. De Arbowet zegt dat werknemers verplicht zijn om pauzes en rustmomenten in te zetten. Zo moet jouw werkgever je een pauze geven als je langer dan 5,5 uur op een dag werkt (4,5 uur voor jongeren). Ook moet je tussen elke dienst ten minste 11 uur rust hebben. In de arbeidstijdenwet kun je alles hierover terugvinden.
- Tillen en dragen. In de Arbowet wordt voorgeschreven dat werkgevers verplicht zijn om de draaglast voor medewerkers zo laag mogelijk te houden. Het tillen van zware goederen kan op lange termijn namelijk zorgen voor (rug)klachten. Dit moet daarom ook terugkomen in het RI&E van de werkgever.
- Temperatuur. De temperatuur op je werkplek moet volgens de Arbowet altijd aangenaam zijn. Jouw werkgever moet ervoor zorgen dat je niet in te koude of te warme omstandigheden werkt. Er zitten geen wettelijke grenzen aan, maar wel richtlijnen die afhankelijk zijn van jouw werkzaamheden.
- Kantoorinrichting. Volgens de Arbowet moet jouw werkplek op kantoor aan een aantal eisen voldoen. Zo moet het beeldscherm van goede kwaliteit zijn, de werkplek moet goed verlicht zijn en zowel stoel als tafel moeten in hoogte verstelbaar zijn.
- Thuiswerken. Ook als je thuiswerkt is jouw werkgever verantwoordelijk voor een veilige en fijne werkomgeving. Heb je het gevoel dat je thuis niet goed kunt werken? Kaart dit dan aan bij je werkgever, die moet jou dan verder helpen.
De nieuwe Arbowet
In 2017 is de Arbowetgeving veranderd, dit wordt ook wel de nieuwe Arbowet genoemd. Door de wijziging van de Arbowet is er nu een sterkere focus op preventie en medewerkersbetrokkenheid bij de uitvoering van de wet. Door de introductie van de nieuwe Arbowet wordt samenwerking tussen medewerkers, de ondernemingsraad, werkgevers en de arbodienstverleners steeds meer gestimuleerd. De nieuwe Arbowet verplicht werkgevers daarnaast om zich bij te laten staan door deskundigen bij alle arbo-gerelateerde situaties.
Door de nieuwe Arbowet is onder andere de bedrijfsarts meer betrokken. De bedrijfsarts kan nu altijd op kantoor langskomen en mag zelf contact opnemen met de preventiemedewerker door de nieuwe Arbowet. Ook heeft de werknemer door de nieuwe Arbowet altijd recht op een second opinion. Het uiteindelijke doel van de Arbowet is zorgen voor gezond en gelukkig personeel. Dit zorgt uiteindelijk voor een verhoogde productiviteit en minimaal verzuim.