Zelf ontslag nemen is in veel gevallen beter dan ontslagen worden, zeker als er een leuke nieuwe uitdaging op je wacht. Maar dat betekent niet dat het niet spannend is om je werkgever te verlaten. Hoe neem je eigenlijk ontslag? Aan welke regels moet je je houden? En heeft zelf ontslag nemen gevolgen, en welke dan? Best ingewikkeld allemaal, dus we snappen dat je met vragen zit. Daarom dit artikel vol handige info. Zo maak je straks verstandige (financiële) keuzes en ga je met een goed gevoel weg bij je werkgever.
Zelf ontslag nemen? Houd je aan de regels
Als je eenmaal het plan hebt om je werkgever te verlaten, wil je misschien zo snel mogelijk je ontslag indienen. Bijvoorbeeld omdat je niet kunt wachten om met je nieuwe job te beginnen. Of omdat je het écht niet meer naar je zin hebt op je huidige werkplek. Toch is het verstandig om eerst goed uit te zoeken waar je allemaal rekening mee moet houden. Er zijn namelijk een aantal regels verbonden aan ontslag nemen. Zo heb je te maken met een opzegtermijn waar je je aan moet houden. En heb je een contract voor bepaalde tijd? Dan kun je vaak niet zomaar tussentijds je contract opzeggen. In je arbeidsovereenkomst staat precies welke regels er voor jou en je werkgever gelden.
Ontslag nemen in proeftijd
Goed om te weten: in je proeftijd gelden deze regels nog niet. Deze periode is er om te ontdekken of er een match is tussen jou en je werkgever. Bevalt je nieuwe werkplek niet? Dan is dit hét moment om je contract op te zeggen. Ontslag nemen in je proeftijd kan namelijk altijd.
Per direct ontslag nemen
We noemden ‘m net al even: de opzegtermijn. Deze termijn bestaat om ervoor te zorgen dat jij niet van de ene op de andere dag op straat staat bij ontslag. En dat je werkgever niet zomaar zonder personeel zit. Omdat je als werknemer in de regel een opzegtermijn van één maand hebt, kun je niet zomaar per direct ontslag nemen. Dit is alleen mogelijk als de reden van jouw ontslag zo ernstig is dat het niet redelijk is om langer in dienst te blijven. Bijvoorbeeld als je werkgever je structureel te laat betaalt of je bedreigt. Het is slim om advies te vragen aan een rechtshulpverlener als je van plan bent om op staande voet ontslag te nemen.
Heb jij geen gegronde reden om per direct bij je werkgever te stoppen, maar wil je tóch graag dat je ontslag zo snel mogelijk ingaat? Dan kun je hierover in gesprek met je werkgever. Die stemt daar soms mee in, bijvoorbeeld omdat jij al met je hoofd bij je nieuwe baan zit. Maar je werkgever kan ook weigeren. Kies jij ervoor om toch per direct te stoppen? Als je besluit om ontslag te nemen zonder opzegtermijn, heeft dit mogelijk gevolgen voor je. Je moet dan bijvoorbeeld een vergoeding ter hoogte van je loon betalen.
Zelf ontslag nemen: de gevolgen
Het grootste gevolg van ontslag nemen is natuurlijk dat je je baan kwijt bent. Waarschijnlijk is dat precies de bedoeling, want je hebt zelf je ontslag ingediend. Besluit je om ontslag te nemen zonder nieuwe baan? Dan heeft dat ook financiële gevolgen, omdat je meestal geen WW-uitkering krijgt als je zelf ontslag neemt. Best logisch, want je bent zelf verantwoordelijk voor je werkloosheid. Er gelden wel een paar uitzonderingen. Zelf ontslag nemen met WW is in sommige gevallen bijvoorbeeld mogelijk als je partner verhuist vanwege werk en jijzelf daarom ver moet reizen voor je baan. Of omdat je ziek bent geworden door problemen op je werk en daardoor ontslag neemt. Een arts van het UWV bepaalt dan of je aan de voorwaarden voldoet om een uitkering te krijgen.
Ontslag nemen tijdens ziekte
Zit je ziek thuis en wil je ontslag nemen? Dat kan. Hoewel je werkgever jou de eerste twee jaar van je ziekte niet mag ontslaan, kun je wel zelf je baan opzeggen. Het is alleen niet verstandig om te doen. Je krijgt dan namelijk geen loon meer en hebt ook geen recht op een WW-uitkering. Teken ook geen vaststellingsovereenkomst als je werkgever je die aanbiedt. Dat lijkt misschien aantrekkelijk, bijvoorbeeld omdat je zo een stressvol re-integratietraject ontloopt. Maar ook in dit geval krijg je geen WW en zit je dus zonder inkomen.
Ook ontslag nemen tijdens ziekte voor een nieuwe baan mag, maar is vaak niet verstandig. Je kunt beter starten met solliciteren als je volledig bent hersteld. Zo voorkom je dat je meteen weer uitvalt bij je nieuwe baan en wordt ontslagen in je proeftijd. Ontslag nemen tijdens ziekte kan dus wel, maar is eigenlijk nooit een goed idee.
Hoe neem je ontslag?
Jouw besluit staat vast: je gaat je werkgever verlaten. Maar hoe doe je dat eigenlijk, ontslag nemen? Het is belangrijk dat je als eerste je manager op de hoogte brengt van je vertrekplannen. Plan daarom een ontslaggesprek in om het nieuws te vertellen. Waarschijnlijk vraagt je leidinggevende waarom je weg wilt en bespreken jullie hoe je je werkzaamheden op de beste manier afrondt en overdraagt. Het is belangrijk om tijdens dit gesprek positief te zijn, zodat jullie op een goede manier uit elkaar gaan.
Officieel ontslag indienen
Hoewel je werkgever nu op de hoogte is, moet je ook nog officieel ontslag nemen met een ontslagbrief. Het is gangbaar om de brief persoonlijk te overhandigen of aangetekend met de post te versturen, maar je kunt tegenwoordig ook je ontslag indienen per mail. Dit is gewoon rechtsgeldig. In de brief zet je in ieder geval per wanneer je jouw contract wilt opzeggen en tot wanneer je dus nog in dienst bent. Je kunt het persoonlijker maken door erin te zetten waarom je ontslag neemt en hoe je de tijd bij de werkgever hebt ervaren, maar dit is niet verplicht. Vergeet niet om de ontslagbrief te ondertekenen.
Het exitgesprek
Voor je vertrekt wil je werkgever waarschijnlijk nog een keer met je om de tafel voor een exitgesprek. Hierin bespreken jullie bijvoorbeeld waarom je hebt besloten om weg te gaan. Zo kan je werkgever misschien wel voorkomen dat er in de toekomst nog meer medewerkers om dezelfde reden ontslag nemen. Het is belangrijk dat je eerlijk bent, maar probeer je grootste frustraties binnen te houden. Zo zorg je ervoor dat jullie op een goede manier uit elkaar gaan.