Met het zetten van een krabbel onder je arbeidscontract heb je die nieuwe baan binnen, maar ben je er nog niet helemaal: je moet de proeftijd nog doorkomen. Spannend, want dit is dé periode waarin je moet laten zien dat ze met jou de juiste werknemer hebben aangenomen. Om je gerust te stellen: werknemers komen deze maand(en) héél veel vaker wel dan niet door. De werkgever hoopt net als jij op een fijne samenwerking, dus je wordt heus niet meteen op straat gezet als je in de eerste week een misser maakt. Toch is het goed om op de hoogte te zijn van de regels op dit gebied. Hoe lang mag een proeftijd duren? En hoe zit het als je wilt opzeggen of wordt ontslagen in de proeftijd? Antwoord op deze en meer vragen vind je hieronder.
Wat is een proeftijd?
Als je aan een nieuwe baan begint, krijg je meestal eerst een proeftijd: een soort kennismakingsperiode tussen jou en de werkgever. Mocht je nieuwe baan toch niet zijn wat je ervan had verwacht of om een andere reden niet bevallen, kun je het contract zonder gevolgen opzeggen in de proeftijd. Andersom geldt hetzelfde: de werkgever kan je tijdens deze periode zonder opzegtermijn ontslaan.
Maximale proeftijd: hoe lang mag een proeftijd duren?
Hoe lang de kennismakingsperiode voor jou duurt, hangt af van de lengte van je contract en wat voor soort contract het is. Deze periode duurt in ieder geval nooit langer dan 2 maanden, want dat is de maximale proeftijd.
| Contract | Contractduur | Maximale Proeftijd |
| Tijdelijk contract | Korter dan 6 maanden | Geen |
| Tijdelijk contract | Contracten tussen de 6 maanden en 2 jaar | Maximaal 1 maand |
| Tijdelijk contract | Tijdelijke contracten zonder einddatum | Maximaal 1 maand |
| Tijdelijk contract | Minstens 2 jaar | Maximaal 2 maanden |
| Vast contract | Onbepaald | Maximaal 2 maanden |
Proeftijd bij een tijdelijk contract
Meestal duurt een proeftijd bij een tijdelijk contract 1 maand. Dit is de maximale proeftijd voor contracten tussen de 6 maanden en 2 jaar en tijdelijke contracten zonder einddatum. Voor wie het zich afvraagt: bij een tijdelijk contract zonder einddatum is het van te voren nog niet precies duidelijk wanneer de samenwerking stopt, bijvoorbeeld omdat het een project of vervanging tijdens zwangerschapsverlof betreft. Let op dat in de cao van deze duur kan worden afgeweken. Bij een tijdelijk contract voor minstens 2 jaar mag deze proefperiode langer zijn: maximaal 2 maanden. Bij een contract voor 6 maanden of korter mag de werkgever geen proeftijd met je afspreken.
Loopt je tijdelijke contract binnenkort af en krijg je een nieuw (tijdelijk of vast) contract aangeboden? Dan krijg je in principe geen nieuwe proefperiode, want jij en je werkgever kennen elkaar immers al. Er is wel een uitzondering: als je nieuwe functie heel erg verschilt van je vorige functie, mag de werkgever opnieuw een proefperiode met je afspreken.
Proeftijd bij een vast contract
De proeftijd bij een contract voor onbepaalde tijd bedraagt maximaal 2 maanden. Hier kan in de cao niet van worden afgeweken.
Wat is de wettelijke proeftijd?
Een wettelijke proeftijd bestaat eigenlijk niet, want een proeftijd is niet verplicht. Er zijn wel wettelijke afspraken over gemaakt, onder andere dus over de maximale duur. Staat er een proefperiode in je contract die qua lengte niet mag volgens de wet? Dan is die ongeldig en heb je een contract zonder proeftijd. Er zijn verschillende situaties waarin een proefperiode niet geldig is, namelijk wanneer deze:
- te lang is volgens de wet of je cao.
- mondeling is afgesproken en dus niet op papier staat.
- voor jou en je werkgever niet even lang is.
- wordt aangepast of pas wordt afgesproken wanneer je al voor de werkgever werkt.
Het kan dat er geen proeftijd in je contract staat. Dat kan betekenen dat je geen proefperiode hebt, maar het kan ook dat er afspraken over zijn gemaakt in je cao. Die afspraken zijn dan geldig.
Kan ik opzeggen in de proeftijd?
Kom je er al snel achter dat je nieuwe baan toch niet bij je past? Jammer, maar dit is precies zo’n situatie waarvoor deze proefperiode er is. Opzeggen in de proeftijd is eenvoudiger dan daarna, omdat je geen rekening hoeft te houden met een opzegtermijn. Soms kun je na de proefperiode zelfs helemaal niet tussentijds opzeggen en moet je het contract uitdienen. Je hoeft in principe geen reden te geven voor je ontslag, tenzij de werkgever daar om vraagt. Let op dat als je zelf ontslag neemt, je geen recht hebt op een WW-uitkering.
Kan ik worden ontslagen in de proeftijd?
Ook je werkgever kan er tijdens de eerste maand(en) achter komen dat jij en het bedrijf toch geen goede match zijn. Je kunt dan worden ontslagen in de proeftijd. Je werkgever hoeft hiervoor geen toestemming te vragen aan het UWV of de kantonrechter en hij hoeft ook geen rekening te houden met een opzegtermijn, dus het contract kan per direct worden ontbonden. Tijdens deze periode gelden er geen opzegverboden. Dit houdt in dat je ook kunt worden ontslagen als je bijvoorbeeld ziek of zwanger bent. Als je ontslagen wordt, heb je meestal recht op een WW-uitkering. Je hebt ook recht op een transitievergoeding bij ontslag in je proeftijd, al zal de vergoeding laag zijn aangezien je nog maar net bij de werkgever in dienst was. Waarschijnlijk wil je na je ontslag weer lekker aan het werk. Misschien staat er wel een leuke baan voor je tussen onze vacatures op Jobbird.