Verwacht jij binnenkort een kindje? Gefeliciteerd! Naast een hoop vreugde, brengt zwangerschap ook heel wat geregel met zich mee. Er is online veel informatie te vinden over het zwangerschapsverlof, ouderschapsverlof, geboorteverlof en bevallingsverlof.
Maar hoe zit het nou als jij als zzp’er met zwangerschapsverlof wilt? We verklappen het alvast: dan heb je recht op de ZEZ-uitkering. Fijn, want hierdoor hoef je je tijdens deze bijzondere periode in je leven in ieder geval geen zorgen te maken over je inkomen. Je moet alleen wel zelf wat actie ondernemen om de uitkering te ontvangen. Hoewel je dat als zzp’er wel gewend bent, helpen we je een handje met dit artikel over de ZEZ. Op deze pagina lees je onder andere hoe je een ZEZ-uitkering kunt aanvragen en wat de hoogte van de uitkering is. Zo heb je straks alles goed geregeld als je met zwangerschapsverlof gaat.
ZEZ: Zelfstandige en Zwanger
De ZEZ-uitkering is minder bekend dan veel andere uitkeringen en kan daarom wel een korte introductie gebruiken. ZEZ staat voor Zelfstandige en Zwanger, waardoor het wel duidelijk is voor wie deze uitkering is bedoeld: zwangere zelfstandigen. De uitkering valt onder de WAZO, een wet waarin verschillende soorten verlof zijn geregeld en waar ook de WAZO-uitkering voor zwangeren in loondienst deel van uitmaakt.
Kan ik een ZEZ-uitkering krijgen?
Voordat je een zwangerschapsuitkering als zzp’er aanvraagt, moet je natuurlijk eerst weten of je wel aan de voorwaarden voldoet. Je hebt recht op de ZEZ-uitkering in een van de onderstaande situaties, namelijk als je:
- een eigen onderneming hebt.
- meewerkend echtgeno(o)t(e) of partner van een zelfstandige bent.
- freelancer, artiest, gastouder of huishoudelijke hulp bent.
- werkt voor iemand met een persoonsgebonden budget.
Werk je niet alleen als zzp’er, maar ook deels in loondienst? Dan heb je mogelijk recht op meerdere zwangerschapsuitkeringen. De ZEZ-uitkering vraag je zelf aan bij het UWV en de de WAZO-uitkering regelt jouw werkgever. Ontvang je een WW-uitkering, dan vraag je de WAZO ook zelf aan. Vervolgens berekent het UWV het totaalbedrag van de twee uitkeringen. Mocht deze hoger zijn dan jouw maandelijkse inkomsten, dan verlagen zij de ZEZ-uitkering zodat het bedrag gelijk komt te staan aan jouw inkomen.
Wat is de hoogte van de ZEZ-uitkering?
Je bent natuurlijk benieuwd wat voor bedrag je kunt verwachten van de uitkering. Dat hebben we ook voor je uitgezocht. De hoogte van jouw ZEZ-uitkering is afhankelijk van jouw inkomen uit het vorige jaar óf uit het aantal uren dat jij hebt gewerkt. Daarbij kan de ZEZ trouwens nooit hoger zijn dan het maximaal minimumloon. Hoe zit het nou precies? Even de mogelijkheden op een rijtje:
-
- Je hebt 1.225 uur of meer gewerkt. In dit geval heb je recht op de maximale ZEZ-uitkering. Dat staat gelijk aan het bruto wettelijk minimumloon.
- Je hebt minder dan 1.225 uur gewerkt. Dan berekent het UWV de hoogte van je ZEZ-uitkering aan de hand van jouw inkomsten uit het vorige kalenderjaar of uit de afgelopen vijf kalenderjaren.
- Je bent seizoensgebonden ondernemer. Dit betekent dat de piek van jouw werk afhankelijk is van het seizoen. Meestal werk je dan meer tussen 1 maart en 30 september. Dan bestaat de kans dat je de 1.225 uur niet haalt afhankelijk van wanneer je jouw ZEZ-aanvraag doet. Haal je de 1.225 uur om deze reden niet? Dan geef je de volgende gewerkte uren door:
- de gewerkte uren tussen 1 maart en 30 september uit het jaar daarvóór (bijvoorbeeld uit 2019 als je de aanvraag doet in 2021).
- de uren van de maanden januari en februari uit het vorige kalenderjaar.
- de uren van de maanden oktober, november en december uit het vorige kalenderjaar.
Mocht je dan wél de 1.225 uur halen, dan ontvang je alsnog de maximale ZEZ-uitkering.
Hoe lang ontvang je de uitkering?
Ook niet onbelangrijk om te weten: voor hoe lang krijg je de ZEZ-uitkering eigenlijk? Dat is in totaal minimaal 16 weken, net zo lang als bij werknemers in loondienst. De uitkering gaat tussen 4 of 6 weken in vóór de dag nadat je bent uitgerekend.
Je bepaalt als zelfstandige zelf wanneer je stopt met werken voor de bevalling en wanneer je weer start nadat de baby is geboren. Als je start binnen 10 weken na de dag van de bevalling, loopt je ZEZ-uitkering nog door. Je inkomsten uit werk worden dan niet van je uitkering afgetrokken.
Voorbeeld
Je bent uitgerekend op 20 september. De dag daarna is 21 september. Dan gaat de uitkering dus 4 of 6 weken vóór 21 september in. Dat is ergens tussen 10 augustus en 24 augustus. De exacte datum binnen die 4 tot 6 weken kun je verder zelf bepalen.
Na de bevalling heb je nog recht op minimaal 10 weken uitkering. Mocht je eerder of later bevallen dan verwacht, dan geef je dit door aan het UWV en zij bepalen dan of de periode waarin je de uitkering ontvangt moet worden bijgesteld.
Deze regels zijn trouwens anders als je een twee- of meerling verwacht. Dan duurt de ZEZ-uitkering namelijk minimaal 20 weken, en gaat deze in 8 tot 10 weken voor de dag nadat je bent uitgerekend.
Hoe kun je een ZEZ-uitkering aanvragen?
Je kunt terecht bij het UWV om jouw zwangerschapsverlof als zzp’er te regelen. Daarvoor heb je het volgende nodig:
- digiD;
- burgerservicenummer;
- aangifte Inkomstenbelasting voor het overnemen van jouw inkomen;
- aantal werkuren en informatie over mogelijke vervanging;
- vermoedelijke bevallingsdatum;
- indien van toepassing de vrijwillige Ziektewetverzekering.
Je hoeft dus verder geen ingewikkelde bewijsstukken mee te sturen. Wel vraagt het UWV dat je deze bij de hand hebt indien zij ernaar vragen. Bewaar dus documenten als opdrachtovereenkomsten, meewerkcontracten en een zwangerschapsverklaring goed. Aanvraag voor de ZEZ-uitkering verstuurd? Binnen twee weken krijg je een reactie.
Wanneer aanvragen?
Benieuwd wanneer je kunt aankloppen bij het UWV voor jouw zwangerschapsuitkering als zzp’er? Je kunt de aanvraag doen vanaf het moment waarop je 24 weken zwanger bent. Vraag de ZEZ-uitkering uiterlijk 2 weken voordat je met zwangerschapsverlof gaat, aan. Ben je te laat? Je kunt tot 1 jaar terug nog ZEZ aanvragen, maar krijgt dan mogelijk een lagere uitkering. Je krijgt geen uitkering meer over de periode die langer dan 1 jaar in het verleden ligt.
Vaderschapsverlof of partnerverlof als zzp’er
Hoe zit het nou eigenlijk als je met vaderschapsverlof of partnerverlof wilt als zzp’er? Helaas heb jij dan geen recht op geboorteverlof. Wel kun je er natuurlijk voor kiezen tijdelijk wat minder te gaan werken; gelukkig heb je die vrijheid als zelfstandige. Als je een kindje verwacht met je partner, zorg dan op tijd voor een financiële buffer zodat je je hier geen zorgen over hoeft te maken. Werk je voor een deel in loondienst of ontvang je een uitkering naast jouw onderneming? Dan heb je wél recht op partnerverlof.