Wat zijn ambities?

Ambitie, het is een term waar iedereen verschillend tegenaan kijkt. De een associeert het met een gezonde drive om verder te komen in het leven, de ander met ego-gedrag dat meestal ten koste gaat van anderen. Feit is dat de Nederlander over het algemeen niet zo extreem ambitieus is. Uit onderzoek blijkt dat het overgrote deel geluk in het privéleven belangrijker vindt dan carrière maken.

Toch kan het goed zijn om stil te staan bij hoe je zelf naar ambities kijkt en hoe jouw eigen ambitie eruitziet. Want laten we eerlijk zijn: er is natuurlijk helemaal niks mis met ambitieus zijn. Sterker nog, met een gezonde dosis ambitie kun je mooie dingen bereiken in het leven. Jobbird vindt het dus hoog tijd om aandacht te besteden aan dit onderwerp en jou inzichten te geven over ambities die je verder kunnen helpen tijdens jouw loopbaanontwikkeling. We vertellen je over de betekenis van ambitie, hoe je je eigen ambities kunt ontdekken en geven je ambities voorbeelden. Klaar om jouw carrière een boost te geven?

Alle vacatures

Wat is de betekenis van ambitie?

Laten we beginnen bij het begin, want wat betekent ambitie eigenlijk? De definitie van ambitie is afgeleid van het Latijnse ‘ambitio’. Dat betekent vertaald naar het Nederlands ‘het dingen naar een ambt’. Al in de oudheid werd het geassocieerd met eerzucht en werd er niet altijd positief tegenaan gekeken. Bij de Romeinen was de betekenis van ambitie (ambitio) dat je rondging bij mensen om stemmen te ronselen. In die tijd werden er zelfs aanklachten ingediend tegen politici die té veel ambitie toonden. En daardoor de verkiezingen op een ongeoorloofde manier probeerden te beïnvloeden.

Tot zover de oudheid, wat is ambitie in ons huidige tijdperk? Tegenwoordig zien we ambitie vooral als het streven om carrière te maken. In algemenere zin: proberen een bepaald doel te bereiken. Het gaat hierbij eventueel gepaard met de zucht naar eer of roem en de drang naar erkenning en aanzien. Overigens hoeft ambitie niet per se gekoppeld te zijn aan de typische werkwereld en kantoorbanen. Een kunstenaar of sporter kan bijvoorbeeld uiteraard ook ambitieus zijn.
 

Wat zijn je ambities?

Uiteindelijk ben je natuurlijk vooral benieuwd hoe je je eigen ambities kunt ontdekken. Daarom is het goed om jezelf de vraag te stellen: wat zijn mijn ambities? Verder komen in het leven en je ambities waarmaken begint bij bewustwording van wat jouw drijfveren en ambities zijn. Dat is niet altijd makkelijk. De een weet nou eenmaal beter wat zijn/haar (hoge) ambities zijn dan de ander. Soms ligt het niet op een presenteerblaadje voor je, maar moet je iets meer je best doen om erachter te komen wat jou drijft. Wij helpen je hier graag een handje bij. Lees dus vooral onze tips hieronder als je erachter wilt komen wat je persoonlijke ambities zijn en hoe je ze kunt verwezenlijken.

• • Tip 1. Zet jouw ambities op papier: heb jij dat ook, dat er af en toe een goed idee in je opkomt over waar je naartoe zou willen en wat je zou willen bereiken? Maar dat het vervolgens weer ergens in je geheugen wegzakt? Dan is het goed om deze dingen voortaan te noteren. Spontane gedachten zijn vaak de beste, omdat ze corresponderen met je gevoel en je authentieke zelf. Noteer deze ingevingen in een notitieboekje. Of in je telefoon als je geen zin hebt om altijd een fysiek boekje mee te nemen. Naast spontane ideeën kun je ook een sessie houden met jezelf. Neem bijvoorbeeld een uur de tijd om alles dat in je opkomt wat betreft jouw ambities op te schrijven en in kaart te brengen. Laat gedachten over hoe realistisch alles is voor nu even los, dat zijn vragen voor later. Op dit moment gaat het erom dat je een mooi overzicht krijgt van je interesses, dromen, talenten en onderwerpen waar je maar niet over uitgepraat raakt. Dat is een mooi startpunt om jouw ambities voor de toekomst verder te verkennen.

• • Tip 2. Vraag anderen om hun mening: het zou fijn zijn als we zelf een compleet beeld hadden van waar we onze ambities op kunnen baseren. Maar meestal als het jezelf betreft zie je nou eenmaal niet alles. Om de mening vragen van de mensen om je heen kan in die zin echt behulpzaam zijn. Vraag bijvoorbeeld aan vrienden, familie of collega’s hoe ze jou zien, waar ze denken dat jouw interesses en talenten liggen, en wat voor soort ambities daarbij zouden passen. Je zult zien dat zij met dingen komen die jij over het hoofd hebt gezien. Of waar je niet eens aan gedacht hebt.

• • Tip 3. Maak jouw ambitie concreet: als het goed is heb je nu een aardig overzicht van wat ambities voor jou zouden kunnen zijn. Maar uiteindelijk heb je aan iets dat ‘zou kunnen zijn’ niet genoeg. Het is tijd om het woordje ‘zou’ weg te strepen en je ambities concreet te maken. Als je alles zo bij elkaar ziet staan, waar gaat je hart dan het meest naar uit? Wat wil je écht bereiken? En wat is binnen jouw mogelijkheden en talenten haalbaar? Probeer deze keuzes weer op papier te zetten. Bedenk wel: in deze fase laat je het brainstormen achter je en zet je alles definitief op papier. Probeer jouw ambitie dus zo specifiek mogelijk te beschrijven. ‘Ik wil meer verantwoordelijkheid gaan nemen’ is te vaag. ‘Ik wil binnen mijn functie als graphic designer meer leidinggevende taken op mij nemen en doorgroeien naar teamlead’, is al een stuk gerichter. Probeer jouw ambitie uiteraard ook zo te formuleren dat je er iets mee kunt (ook op de korte termijn). En dat de eerste stappen die je moet nemen direct te bepalen zijn.

• • Tip 4. Maak een planning: je ambities plannen, het klinkt misschien een beetje absurd, maar tot een bepaalde hoogte kun je je ambitie inkaderen. En bedenk: zonder planning is de kans groot dat je dingen voor je uitschuift en ze uit de weg gaat, want laten we eerlijk zijn: je ambities najagen is soms ook gewoon best eng. Probeer dus bijvoorbeeld voor het komende half jaar een planning te maken waarin je binnen een bepaald tijdsbestek bepaalde stappen wil hebben gezet. Dus bijvoorbeeld: tijdens de eerstkomende week kaart ik bij mijn manager aan dat ik meer leidinggevende taken binnen het team wil oppakken. In de komende maand heb ik een aantal van die taken uitgevoerd. Over drie maanden heb ik de leiding genomen over een klein project. Over een half jaar geef ik tijdens mijn functioneringsgesprek aan dat ik ambieer om teamlead te worden en bespreek ik met mijn manager wat ik hiervoor moet doen en wat mijn doorgroeimogelijkheden precies zijn.

• Tip 5. Breng valkuilen in kaart: persoonlijke ambities waarmaken is een kwestie van vallen en opstaan. Denk niet dat alles er in één keer is. Lees er maar eens interviews op na met mensen die veel bereikt hebben. Ze zeggen bijna allemaal: het waren meer tegenslagen dan successen. Aan dit gegeven doe je over het algemeen weinig. Waar je wél wat aan kunt doen is dat je ervoor zorgt dat je voor jezelf helder hebt wat je eigen valkuilen zijn. Schrijf ook deze op en probeer gelijk te bedenken hoe je hier gaandeweg het beste mee kunt omgaan. Een voorbeeld: je bent ongeduldig en wilt het liefst meteen het einddoel bereikt hebben. Ga in dat geval eens met iemand zitten en leg je planning voor. Die persoon kan je dan een spiegel voorhouden over wat realistisch is en hoeveel tijd iets ongeveer zal kosten.

Ambities: een paar voorbeelden

Wat zijn nou goede voorbeelden van ambities? Een ambitie die veel mensen toch stiekem hebben is het beginnen van een eigen bedrijf. Wie droomt er nou niet van om zijn baas vaarwel te zeggen en eindelijk zelf te bepalen hoe het spel gespeeld gaat worden. Nadeel: je krijgt alle verantwoordelijkheid en onzekerheid er gratis bij. Een andere algemene ambitie is bijvoorbeeld financieel onafhankelijk worden. Dit geldt voor veel jonge mensen die zich van hun ouders los willen maken, maar het is bijvoorbeeld ook een ambitie van veel mensen die in een financieel afhankelijke positie hebben gezeten.

Verder zijn ambities voorbeelden en de verschillende soorten ambities natuurlijk eindeloos, eigenlijk vooral omdat ambitie uiteindelijk een begrip is waar je zelf invulling aan moet geven. Er is ook niet een instantie, of een wet of een politieke partij die bepaalt wat een ambitie is. Ja, misschien dat onze maatschappij een bepaald beeld van ambities schept en daardoor wellicht ook bepaalde verwachtingen creëert. Maar uiteindelijk ben jij alleen degene die kan bepalen welke ambities voor jou de moeite waard zijn om na te jagen. Of het nou partner bij McKinsey, een eigen paardenmanege, een reis rond de wereld of het worden van een curling prof is: zolang jij er alles aan wilt doen om dit te bereiken, is het een mooie ambitie.