Tolk

Heb jij een talenknobbel en ben je het liefst bezig met mondelinge communicatie? Dan is tolk misschien wel het perfecte beroep voor jou. Je weet vast wel dat je binnen deze functie gesprekken tussen personen vertaalt. Maar grote kans dat je nog niet álles weet. Wat verdient een tolk bijvoorbeeld? Kun je tolk worden zonder opleiding? En welke soorten tolken zijn er eigenlijk? Jobbird schiet je te hulp. Op deze pagina lees je namelijk alles over de tolk: van het salaris tot de taken. Ben je enthousiast en voldoe je aan de eisen? Neem dan meteen een kijkje in ons vacatureaanbod.
 

Bekijk alle tolk vacatures

Wat is een tolk?

Om te beginnen: wat is een tolk precies? Dit is een vertaler die de woorden van een spreker vertaalt voor luisteraars die de originele taal niet spreken. Het gaat altijd om mondelinge communicatie, en het vertalen gebeurt direct. Een tolk verschilt dus van een vertaler, die werkt met schriftelijke communicatie en langer de tijd heeft om met een vertaling te komen. Omdat het werk van een tolk meteen gebeurt, vertaalt je binnen deze job niet woord voor woord, maar geef je vooral de belangrijkste boodschap van het verhaal door.

Er zijn verschillende soorten tolken. Ten eerste heb je natuurlijk tolken voor verschillende talen, van Pools tot Arabisch en van Chinees tot Tsjechisch. Verder heb je verschillende specialisaties. Denk aan een sociaal tolk, die werkt in de hulp- en dienstverlening, bijvoorbeeld in het onderwijs of de zorg. Of een speciale juridische tolk, die vertaalt tijdens rechtszaken of werkt als tolk bij de politie. En wat dacht je van de gebarentolk? Dat beroep zit net even wat anders in elkaar, maar is in essentie ook gewoon een tolk.
 

Salaris tolk 2024

Je wilt vast weten wat je als tolk voor salaris krijgt. Dit is afhankelijk van heel wat factoren, zoals je ervaring, of je beëdigd tolk bent en wat je specialisatie is. Ben je starter? Dan ligt je salaris als tolk in 2024 ongeveer rond de € 2.350 bruto per maand. Maar afhankelijk van je werkplek en werkervaring kan je nog een stuk meer verdienen. Werk je bijvoorbeeld bij de Europese Commissie als congrestolk? Dan verdien je gemiddeld zo’n € 5.000 bruto per maand. Het ligt er dus maar net aan welk carrièrepad je kiest.

Heel wat tolken kiezen ervoor om als zzp’er te werken. Dan heb je meer controle over je inkomsten, want je bepaalt je eigen uurtarief. Onthoud wel: je bent zelf verantwoordelijk voor het binnenslepen van opdrachten. Bedenk daarom goed voor jezelf of werken als zzp’er of werken in loondienst beter bij je past. Misschien helpen onze zzp artikelen je een handje met kiezen.
 

Wat doet een tolk?

Leuk, centen op je bankrekening, maar het is natuurlijk ook belangrijk dat je gelukkig wordt van jouw werk. Dus, goed om te weten: wat doet een tolk precies van dag tot dag? Om te beginnen: tolken werken met verschillende technieken. Jouw werkwijze hangt dus af van welke techniek je gebruikt. Dit zijn de belangrijkste op een rijtje:

• Simultaan tolken. Dit wordt meestal ingezet bij conferenties. De luisteraars dragen koptelefoons en je spreekt in een microfoon. Je vertaalt terwijl de spreker praat, waardoor het een behoorlijk intensieve manier van tolken is.
• Consecutief tolken. Je staat naast de spreker en maakt aantekeningen tijdens het verhaal. De spreker stopt na een paar minuten met praten en in deze pauze vertaal jij in grote lijnen wat er daarnet gezegd is.
• Fluistertolken. Je zit bij de luisteraars en fluistert hen de vertaling toe tijdens het gesprek. Deze methode wordt gebruikt als er maar een klein groepje luisteraars is dat de taal van de spreker niet verstaat.
• Gesprekstolken. Je vormt een schakel tussen twee personen of partijen die niet dezelfde taal spreken. Hierbij vertaal je beide kanten op, zodat de partijen elkaar kunnen verstaan.

 
Welke techniek je inzet, ligt vooral aan jouw werkplek. Als je werkt bij de Europese Commissie ben je bijvoorbeeld congrestolk en houd je je meestal bezig met simultaan tolken tijdens congressen. Je luistert dan aandachtig naar wat de spreker zegt en vertaalt de strekking van het verhaal direct via een microfoon aan de luisteraars. Zij horen jouw vertaling aan via een koptelefoon. Of je gebruikt de methode consecutief tolken en krijgt tijdens het congres in een pauze van de spreker tijd om de strekking van het verhaal te vertalen.

Ben je sociaal tolk? Dan vertaal je tijdens allerlei sociale situaties, zoals in het onderwijs, aan kinderen van migranten die nog niet zo goed Nederlands spreken. Vaak gebruik je dan de methode fluistertolken, en fluister je het kind de vertaling toe. Of denk aan vluchtelingen die bij een therapeut lopen. In deze situatie gebruik je de methode gesprekstolken, waarbij je beide kanten op vertaalt, tussen de zorgverlener en de patiënt.

En de gebarentolk? Die gebruikt op televisie of bij voorstellingen een combinatie van simultaan tolken en consecutief tolken. Je staat namelijk bijna altijd naast de spreker, maar het tolken doe je terwijl er gepraat wordt. Het kan ook zijn dat je met iemand die gebarentaal spreekt mee gaat naar de dokter of ander soort afspraak. Dan gebruik je de techniek gesprekstolken.

Jouw takenpakket van de dag is dus sterk afhankelijk van jouw werkplek. Eén ding blijft altijd hetzelfde: je werkt op locatie, en reist steeds naar de situatie waar jouw werk als tolk nodig is. Daar vertaal je ter plekke. Je zit dus niet achter je bureau zoals een vertaler, waar je de tijd hebt om na te denken over de vertaling. Je moet direct handelen, wat het werk dynamisch en energiek maakt.

Taken van een tolk

• Goed luisteren naar het verhaal van de spreker;
• de boodschap van de spreker interpreteren;
• eventueel aantekeningen maken als daar tijd voor is;
• het verhaal van de spreker direct vertalen aan de luisteraar volgens verschillende methodes;
• observeren of de luisteraars de boodschap begrepen hebben;
• talenkennis op peil houden.

Hoe word je tolk?

Misschien verwacht je het niet, maar in principe kan iedereen tolk worden, ook zonder opleiding. Het is namelijk geen beschermde titel. Wel moet je wat extra stappen zetten als je beëdigd tolk wilt worden. En dat is een slimme keuze, want meestal kiezen opdracht- en werkgevers liever voor een beëdigde tolk. Om beëdigd te worden moet je je registreren in het Rbtv (Register voor beëdigde tolken en vertalers) en je vervolgens laten beëdigen bij de rechtbank.

Hoe je in het Rbtv terechtkomt? Daarvoor moet je een erkende tolkenopleiding volgen óf aantonen dat je voldoende kennis hebt. In dat laatste geval moet je onder andere beide talen op C1-niveau beheersen en een erkende tolkvaardigheidstoets afleggen. Meer informatie over de voorwaarden van de inschrijving bij het Rbtv vind je op de website van Bureau Wbtv.

Wat als je de akte hebt afgelegd en bent beëdigd als tolk? Dan ben je er nog niet, want je moet jouw inschrijving in het Rbtv elke vijf jaar vernieuwen. Daarvoor moet je permanente educatie volgen. Dit betekent dat je je kennis over jouw vertaalrichting op peil houdt door cursussen of lessen te volgen bij een opleider.

Belangrijk om te weten: voor bepaalde specialisaties is het slim om een officiële vermelding bij je Rbtv-inschrijving aan te vragen. Daarmee toon je namelijk aan dat je ervaring hebt in het werkgebied en dat vergroot je kans op een baan of opdracht. De specialisaties waarvoor je een extra vermelding kunt krijgen zijn Gerechtstolk in strafzaken, Verhoortolk, Interceptietolk en Vertaler in strafzaken.
 

Werken als tolk

Werken als tolk kan in allerlei situaties en op verschillende plekken, van een rechtbank tot een onderwijsinstelling en van een politiebureau tot een congreshal. Als je in loondienst werkt, werk je vaak in dezelfde soort situaties. Kies je ervoor om als zzp’er aan de slag te gaan? Dan heb je de vrijheid om verschillende opdrachten aan te nemen.

Bij elke specialisatie komen bepaalde belangen kijken in je manier van werken. Zo is het als sociaal tolk belangrijk om oog te hebben voor de culturele achtergrond en persoonlijke situatie van de luisteraar. Je bent namelijk naast tolk ook een soort sociaal cultureel werker. Maar ook bij andere specialisaties, zoals congrestolk of tolk bij de politie is het belangrijk om aandacht te hebben voor culturele verschillen. Soms heb je namelijk te maken met lastig te vertalen termen. Of met verhalen die voor de luisteraar niet herkenbaar zijn. Het is aan jou als tolk om zo snel mogelijk een vertaling te geven die zowel accuraat als begrijpelijk is.

Verder heb je natuurlijk ook een goede talenknobbel nodig en een ijzeren concentratie. Het direct vertalen van gesprekken is namelijk behoorlijk intensief en kan stressvol zijn. Klinkt dit als een leuke uitdaging? Neem dan vlug een kijkje bij onze tolk vacatures en ontdek jouw mogelijkheden.
 

Overzicht tolk

Nog een keer de details op een rijtje zien? Bekijk de tabel hieronder.