Discriminatie op de werkvloer, je hebt hier vast wel eens over gehoord. Maar wist je ook dat discriminatie, volgens het Wetboek van Strafrecht, strafbaar is? Artikel 1 van de Nederlandse grondwet luidt namelijk: “Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan”.
Best duidelijk, toch? Toch komt discriminatie (op het werk) nog steeds veel voor. Inmiddels weet bijna iedereen wel dat het not done is, maar wat zijn nou écht de gevolgen van discriminatie op de werkvloer? Wat doet het met iemand die wordt gediscrimineerd op werk? Welke vormen van discriminatie zijn er eigenlijk en wat valt onder seksuele intimidatie? En wat betekent discriminatie van vrouwen op de arbeidsmarkt? In deze blog gaan we onder andere in op deze onderwerpen, maar ook op: pesten op het werk, wat te doen?
Wat is discriminatie op de werkvloer?
Onder discriminatie valt onder andere het openbaar beledigen van anderen en het aanzetten tot haat of geweld. Ook het discrimineren van personen wegens afkomst, godsdienst, levensovertuiging, geslacht, seksuele gerichtheid of beperking binnen een bedrijf. Dit betekent dus dat iemand die discrimineert, een ander beledigt of anders behandelt, op basis van een eigenschap (zoals bijvoorbeeld een rolstoel of hoofddoek).
Discriminatie op de werkvloer is niet heel anders. Wil je weten of er bij jou op de werkvloer sprake is van discriminatie, ga dan bijvoorbeeld na: hoe behandelt je leidinggevende je? Hoe gaan je collega’s met elkaar om? Worden er wel eens grappen gemaakt die jij als kwetsend ervaart? Of wordt iemand niet meegenomen in het sollicitatieproces wegens afkomst of geloof? Mag je bepaalde kleding niet aan of moet je bepaalde kleding juist wél dragen?
Het woord ‘discriminatie’ is een redelijk breed begrip. Het kent veel verschijningsvormen. Hieronder gaan we wat dieper in op een aantal vormen van discriminatie die zich op de werkvloer kunnen voordoen.
Racisme op de werkvloer
Racisme is een groep op basis van huidskleur, afkomst en nationale of etnische achtergrond minderwaardig behandelen of daarover vernederende uitspraken doen. Racisme op werk kan dus zijn dat iemand niet wordt aangenomen wegens huidskleur. Of dat iemand met een bepaalde afkomst alle rotklusjes moet doen. Zomaar wat voorbeelden die kunnen duiden op racisme en discriminatie op de werkvloer.
Vrouwendiscriminatie op de werkvloer
Dit is een gevolg van seksisme op het werk dat zich uit in de achterstelling van vrouwen. Vrouwen worden in deze situatie dus anders behandeld dan mannen, op het gebied van bijvoorbeeld opleiding, functie en salaris. Ook zwangerschapsdiscriminatie komt geregeld voor. Ben je zwanger of heb je jonge kinderen? Dan mag een werkgever jou niet weigeren voor een baan of anders behandelen op de werkvloer. Ook het (tijdelijk) niet verlengen van een contract om deze reden, is niet toegestaan. Dat is namelijk discriminatie op grond van geslacht.
Seksuele intimidatie op het werk
Seksuele intimidatie op de werkvloer is elke vorm van seksuele toenadering in de werkomgeving, die als ongewenst worden ervaren. Denk aan verzoeken om seksuele gunsten, seksueel getinte opmerkingen of ongewenste aanrakingen. Ongewenste intimiteiten op het werk kunnen veroorzaakt worden door collega’s en leidinggevenden, maar ook door klanten, cliënten en patiënten.
Heb jij last van seksuele intimidatie op werk? Maak hier gelijk een melding van bij je werkgever. Zij zijn namelijk verplicht om alle vormen van seksuele intimidatie zoveel mogelijk te voorkomen.
Intimidatie op de werkvloer
Intimidatie op het werk hoeft niet alleen seksueel te zijn. Je kunt ook lichamelijk en psychisch geïntimideerd worden. Wat is intimidatie op het werk dan precies? De intimidatie kan verbaal, non-verbaal of lichamelijk zijn en geeft je een bedreigd gevoel. Dit kan met woorden maar ook in e-mails of andere berichten. Opmerkingen over je lichaam of kleding of zelfs chantage en aanranding worden bijvoorbeeld als intimidatie op de werkvloer beschouwd.
Pesten op werk
Dit is een vorm van discriminatie op de werkvloer. Daarom is ook pesten op het werk strafbaar. Er is sprake van pesten als iemand doelwit wordt van anderen en daarbij wordt geïntimideerd, aangevallen, sociaal geïsoleerd of vernederd. Dit kan door collega’s gebeuren, maar zelfs pesten op het werk door een leidinggevende komt soms voor. Hierbij wordt de gepeste persoon in een mindere positie gedrukt, terwijl zij moeite hebben zichzelf te verdedigen. Veel mensen vinden het lastig om dit bij de werkgever aan te geven, wat uiteindelijk kan leiden tot verzuim. Je kunt in zo’n geval bijvoorbeeld langsgaan bij een vertrouwenspersoon of preventiemedewerker. Soms bestaat er een interne klachtenregeling die gebruikt kan worden. Herken pesten op het werk met deze tips.
Gevolgen van discriminatie op de werkvloer
Waarschijnlijk is het inmiddels wel duidelijk dat discriminatie op de werkvloer niet oké is. Toch weet niet iedereen hier de gevolgen van. Gepest en geïntimideerd worden kan namelijk ingrijpender zijn dan men doorheeft. Zowel voor de psychische als fysieke gezondheid. Uit onderzoek is gebleken dat discriminatie op het werk verband kent met depressieve symptomen. Het ervaren van stress en spanningen tast uiteindelijk de gezondheid aan. Dit kan leiden tot psychiatrische klachten en zelfs hart- en vaatziektes spelen hierbij een rol. Intimidatie en racisme op het werk kan niet alleen zorgen voor lichamelijke klachten, het zorgt er ook voor dat mensen een minderwaardigheidscomplex krijgen en uiteindelijk niet meer (graag) naar hun werk gaan.
Het melden van pesten op het werk is erg belangrijk en ook noodzakelijk. Hulp nodig? Bekijk deze tips over wat je kunt doen.
Discriminatie op de werkvloer bestrijden
Discriminatie op het werk komt helaas regelmatig voor. Als werknemer heb je recht op een werkplek zonder discriminatie. Werkgevers zijn hiervoor verantwoordelijk. Ze moeten jouw klachten over discriminatie dan ook zorgvuldig behandelen en maatregelen nemen als dat nodig is. Intimidatie op het werk is strafbaar, maar wat kun jij eraan doen als je ziet dat er discriminatie op de werkvloer voordoet? Of als je het zelf ervaart?
Allereerst: weet dat je er iets aan kunt doen. Dien eerst een klacht in bij je werkgever. Hij of zij is verplicht om je klachten zorgvuldig te behandelen. Doet je werkgever niets of onvoldoende en wil je discriminatie op de werkvloer melden? Dan kun je altijd bij organisaties tegen discriminatie op het werk terecht voor advies, zoals Mensenrechten. Dit is als het ware het meldpunt tegen discriminatie op werk. Op basis van hun advies kun je bepalen of je een zaak bij het College wilt starten. Je kunt er ook voor kiezen om een klachtenformulier in te vullen.
Om discriminatie op de werkvloer te bestrijden is naast handhaving ook preventie nodig. Om discriminatie-incidenten te melden en tegen te gaan, is de samenwerking tussen politie, anti-discriminatievoorzieningen (ADV’s) en het OM geïntensiveerd. Hun doel is om de voortgang van discriminatiezaken tijdig en op effectieve wijze te monitoren en te bewaken. Ook ondersteunen zij slachtoffers van discriminatie zo goed mogelijk bij de uitoefening van hun rechten.
Wij hopen natuurlijk dat je, na het lezen van deze blog, nog wel zin hebt om naar je werk te gaan. Zoek je toch iets nieuws? Bekijk onze vacatures dan eens.